Vụ Đông năm 2015, tỉnh Phú Thọ dự kiến gieo trồng 13.800 ha rau màu. Do ảnh hưởng của El Nino, từ đầu năm 2015 đến nay, tình hình thời tiết diễn biến phức tạp; Tổng lượng mưa thấp hơn trung bình nhiều năm và phân bố không đồng đều, hiện tại các hồ chứa nước thủy lợi mới tích được khoảng 70% dung tích so với thiết kế, một số hồ chứa bị thiếu hụt nước nhiều như hồ Phượng Mao, hồ Tải Giang, hồ Đá Mài, hồ Thượng Long, hồ Phương Thịnh, hồ Dộc Gạo…

Bên cạnh đó, phần lớn hệ thống công trình thủy lợi trên địa bàn toàn tỉnh được xây dựng từ lâu, thiếu kinh phí nên xây dựng không hoàn chỉnh; Qua quá trình vận hành khai thác lâu dài hầu hết các công trình đã bị xuống cấp. Đối với các hồ chứa nước: Công trình đầu mối bị hư hỏng nhiều, hệ thống kênh mương nội đồng bị xuống cấp, hệ thống trạm bơm ven sông bị hỏng hóc nhiều, máy bơm bị treo giỏ, bể hút bị bồi lấp ảnh hưởng lớn đến việc cấp nước phục vụ sản xuất.

Để chủ động ứng phó với tình hình hạn hán, chuẩn bị tốt công tác thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp; Chi cục Thủy lợi đã tham mưu cho Sở Nông nghiệp và PTNT ban hành văn bản đề nghị UBND các huyện, thành, thị và Công ty TNHH Nhà nước MTV khai thác công trình thủy lợi thực hiện một số nội dung sau:

- Chủ động cấp nước phục vụ kế hoạch sản xuất vụ Đông 2015 và xây dựng kế hoạch cấp nước vụ Chiêm Xuân 2015-2016; Xem xét chuyển đổi hoặc bố trí cơ cấu cây trồng hợp lý đối với những diện tích gieo trồng có thể bị thiếu nước và không chủ động nguồn nước tưới.

- Chỉ đạo các đơn vị quản lý, vận hành chủ động tích nước đối với các hồ chứa chưa đảm bảo dung tích thiết kế; Tổ chức quản lý chặt chẽ nguồn nước các hồ chứa để có đủ nguồn nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho nhân dân; Thường xuyên theo dõi, có kế hoạch vận hành, điều tiết hợp lý đối với các hồ chứa đã tích đủ nước theo dung tích thiết kế để đảm bảo an toàn công trình.

- Tăng cường công tác kiểm tra hiện trạng các hồ, đập và bố trí kinh phí để sửa chữa kịp thời những hư hỏng của công trình; Thực hiện nạo vét, sửa chữa hệ thống kênh mương; Duy tu, bảo dưỡng động cơ điện và nạo vét bể hút của các trạm bơm điện để đảm bảo cấp nước từ công trình đầu mối đến khu vực sản xuất và các khu dân cư cần nước sinh hoạt; Chủ động bảo dưỡng, sửa chữa các máy bơm dã chiến để sẵn sàng hoạt động cấp nước khi mực nước các hồ chứa không thể cấp bằng tự chảy hoặc khi mực nước trên các con sông hạ thấp không đủ cho các trạm bơm cố định ven sông hoạt động.

- Thường xuyên thông báo tình hình biến động nguồn nước trên địa bàn và những khó khăn của các địa phương, đơn vị về Sở Nông nghiệp và PTNT để tham mưu với UBND tỉnh các giải pháp kịp thời đảm bảo nguồn nước, chủ động thực hiện công tác phòng chống hạn hán và bảo vệ sản xuất.

Để có những vụ mùa bội thu thì thủy lợi đóng phần hết sức quan trọng, kinh nghiệm từ thời ông cha ta đã nói "Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống". Tuy nhiên các biện pháp thực hiện cấp nước phục vụ sản xuất trong thời gian qua chỉ là giải pháp tình thế; Về lâu dài, trong khi Nhà nước chưa đáp ứng được nhu cầu kinh phí để xây dựng và cải tạo nâng cấp hệ thống công trình thủy lợi đồng bộ, đảm bảo tưới tiêu phục vụ sản xuất bền vững thì rất cần sự vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành, của toàn bộ hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở để tuyên truyền vận động bà con nông dân nâng cao ý thức giữ gìn, bảo vệ công trình thủy lợi, cũng như việc lấy nước và tưới tiết kiệm nước trong phục vụ sản xuất nông nghiệp./.